Η λιθίαση είναι ιδιαίτερα συχνή πάθηση με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης στην Ελλάδα λόγω του κλίματος.
Το χαρακτηριστικό μάλιστα της πέτρας στο ουροποιητικό είναι ότι έχει μεγάλη πιθανότητα υποτροπής που σε ορισμένες περιπτώσεις τα ποσοστά μπορεί να φθάσουν άνω του 50%.
Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη λίθου στο ουροποιητικό θεωρούνται η κληρονομικότητα, η διατροφή, η μειωμένη λήψη νερού, η παχυσαρκία, η έλλειψη γυμναστικής-άσκησης, το κλίμα (θερμό-ξηρό κλίμα) καθώς και διάφορες ενδοκρινολογικές παθήσεις
Η λιθίαση μπορεί να εκδηλωθεί με μεγάλο εύρος διαφορετικών συμπτωμάτων. Μικρές πέτρες μπορεί να μη προκαλούν αποφρακτικά φαινόμενα στο νεφρό οπότε δεν προκαλούν και κολικό και συνήθως ανακαλύπτονται τυχαία στα πλαίσια ενός προληπτικού ελέγχου με ένα υπέρηχο νεφρών. Μεγαλύτεροι λίθοι του νεφρού ή του ουρητήρα μπορεί να προκαλέσουν οξύ έντονο ξαφνικό πόνο τον κολικό νεφρού , ή ακόμα επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας (νεφρική ανεπάρκεια).
Επείγοντα περιστατικά λιθίασης θεωρούνται ο κολικός νεφρού που δεν υποχωρεί με την χορήγηση φαρμάκων, η εμπύρετη αποφρακτική πυελονεφρίτιδα (ουρολοίμωξη που συνυπάρχει με απόφραξη από λίθο) και η οξεία νεφρική ανεπάρκεια ( απόφραξη των νεφρών από λίθους)
Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εικόνα του ασθενή και το ιστορικό και βέβαια με απεικονιστικές εξετάσεις. Αν και το υπερηχογράφημα και η ακτινογραφία (ΝΟΚ) νεφρών μπορεί στην οξεία φάση να δώσουν πληροφορίες για την ύπαρξη λίθου η τελική διάγνωση και η εξέταση εκλογής που θέτει τελικά την διάγνωση είναι η αξονική τομογραφία
Η θεραπεία της λιθίασης εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της πέτρας, δηλαδή το μέγεθος, την θέση, την σκληρότητα και το πλήθος των λίθων ενός ασθενή. Μικρές πέτρες 3-4 χιλιοστών στον κάτω κάλυκα του νεφρού που δεν δημιουργούν συμπτώματα μπορεί απλώς να παρακολουθούνται με υπερηχογραφήματα σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα.
Οι πέτρες στον ουρητήρα που προκαλούν απόφραξη στο νεφρό και οδηγούν στην εκδήλωση κολικού αντιμετωπίζονται ιδανικά με την Ημιάκαμπτη Laser ουρητηρολιθοτριψία που χωρίς τομή ο λίθος κατακερματίζεται με την συμβολή του Laser.
Οι Πέτρες στο νεφρό ανάλογα με τον μέγεθος τους μπορεί να αντιμετωπιστούν με εξωσωματική λιθοτριψία ( μαλακοί λίθοι ως 10 χιλιοστά) με την Εύκαμπτη Laser Νεφρολιθοτριψία (λίθοι ως 20 χιλιοστά) και με την διαδερμική νεφρολιθοτριψία (λίθοι άνω των 20 χιλιοστών)
Η Εύκαμπτη Laser νεφρολιθοτριψία και η Ultra Μίνι διαδερμική νεφρολιθοτριψία αποτελούν την πιο σύγχρονη αντιμετώπιση της λιθίασης του ουροποιητικού που η κάθε μια ξεχωριστά ή και ο συνδυασμός τους μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγάλους λίθους του νεφρού χωρίς τομή και αιμορραγία.
Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της λιθίασης του ουροποιητικού απαιτεί συγκεκριμένο πλάνο ανάλογα με το πρόβλημα του κάθε ασθενή και επιτάσσει την συνεργασία μιας ομάδας ειδικών ιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων εξειδικευμένων στην λιθίαση ώστε να δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα του ασθενή και να εξαλείψει την πιθανότητα υποτροπής. Η ομάδα αυτή αποτελείται από τον Ακτινολόγο, τον Ουρολόγο, τον Λοιμωξιολόγο, τον Νεφρολόγο και τον Ενδοκρινολόγο που στο σύνολο τους όχι μόνο θα απαλλάξουν τον ασθενή από τον λίθο αλλά θα εντοπίσουν το αίτιο του σχηματισμού του και με την σωστή παρακολούθηση θα εξασφαλίσουν ότι δεν θα υποτροπιάσει.
Δρ.Ιωάννης Σ. Καταφυγιώτης MD,PhD,FEBU,FECSM
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ-ΑΝΔΡΟΛΟΓΟΣ
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Fellow of the European Board of Urology
Fellow of the European Committee of Sexual Medicine
Μετεκπαιδευθείς εις Carl Gustav Carus,Δρέσδη,Γερμανία
Μετεκπαιδευθείς εις Hadassah Medical Center, Israel Απόφοιτος Αμερικανικής Ενδοουρολογικής Εταιρείας